Pasek boczny artykułu

Pobierz
PDF
Statystyki
Read Counter : 58 Pobierz : 47

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Prezentowany tekst stanowi drugą część artykułu zatytułowanego Neomarksizm jako fundament radykalnej teorii edukacji. Ma on w zamierzeniu uzupełniać obraz intelektualnej historii neomarksizmu w radykalnej teorii edukacji o krytykę najistotniejszych jego założeń i koncepcji, przeprowadzoną przez Henry Giroux. Analizuję tu teoretyczne wglądy i słabości neomarksistowskich teorii reprodukcji, próbując jednocześnie wskazać pewne niedostatki Girouxowskiej krytyki autorów takich jak P. Bourdieu, S. Bowles i H. Gintis, L. Althusser, P. Willis i inni. Następnie rekonstruuję główne momenty dokonanej przez Giroux rewizji centralnych kategorii klasycznego marksizmu (reprodukcja, kultura, ideologia) i pokazuję możliwości ich reinterpretacji i radykalizacji w ramach krytycznej pedagogiki stawiającej sobie za cel społeczną rekonstrukcję i emancypację.

Słowa kluczowe

Giroux teorie reprodukcji Marks pedagogika krytyczna neomarksizm edukacja

Szczegóły artykułu

Licencja

Czasopismo wydawane jest w otwartym modelu (ang. open access), co oznacza, że dostęp do pełnych tekstów jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych nieodpłatnie, bez konieczności logowania się na stronie. Osoby korzystające z czasopisma mogą pobierać publikacje, kopiować je, drukować i przeszukiwać, a także zamieszczać na swoich stronach odnośniki (linki) do pełnych tekstów publikacji czasopisma. Mogą korzystać także w inny sposób z tekstów, o ile nie przekraczają zasad licencji, na których są one opublikowane.

Autorzy zgłaszający tekst do opublikowania w czasopiśmie nie zrzekają się autorskich praw majątkowych do swoich tekstów. O ile nie jest określone inaczej opublikowane teksty dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

 

Licencja Creative Commons

O ile nie jest określone inaczej prawa do tekstów na stronie posiadają ich autorzy, a teksty są dostępne są licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. ALTHUSSER L., 2006, Ideologia i aparaty ideologiczne państwa, przeł. A. Staroń, Studenckie Koło Filozofii Marksistowskiej, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, http://www.filozofia.uw.edu.pl/skfm/ publikacje/althusser05.pdf (dostęp: 09.02.2015).
  2. ANTONIO R.J., 1981, Immanent Critique as the Core of Critical Theory: Its Origins and Developments in Hegel, Marx, and Contemporary Thought, The British Journal of Sociology, Vol. 32, No. 3.
  3. ANYON J., 2011, Marx and Education, Routledge, New York.
  4. APPLE M., 1982, Education and Power, Routledge, New York.
  5. ARONOWITZ S., 1981, Preface, [in:] H.A. Giroux, Ideology, Culture, and the Process of Schooling, Temple University Press, Philadelphia.
  6. ARONOWITZ S., GIROUX H.A., 1985a, Reproduction and Resistance in Radical Theories of Schooling, [in:] S. Aronowitz, H.A. GIROUX, Education under Siege: The Conservative, Liberal, and Radical Debate over Schooling, Routledge & Kegan Paul, London.
  7. ARONOWITZ S., GIROUX H.A., 1985b, Radical Pedagogy and the Legacy of Marxist Discourse, [in:] S. Aronowitz, H.A. GIROUX, Education under Siege: The Conservative, Liberal, and Radical Debate over Schooling, Routledge & Kegan Paul, London.
  8. BAUDELOT CH., ESTABLET R., 1971, L’école capitaliste en France, Maspero, Paris.
  9. BEHN W.H. et. al., 1976, School is Bad; Work is Worse, [in:] M. Carnoy, H. Levin (eds.), The Limits of Educational Reform, Longman, New York.
  10. BILIŃSKA-SUCHANEK E., 2003, Opór wobec szkoły. Dorastanie w paradygmacie oporu, Impuls, Kraków.
  11. BOURDIEU P., 1974, The School as a Conservative Force: Scholastic and Cultural Inequalities, [in:] J. Eggleston (ed.), Contemporary Research in the Sociology of Education, Methuen, London.
  12. BOURDIEU P., 2005, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, przeł. P. Biłos, Scholar, Warszawa.
  13. BOURDIEU P., PASSERON J.-C., 2006, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, przeł. E. Neyman, PWN, Warszawa.
  14. BOWLES S., GINTIS H., 1976, Schooling in Capitalist America: Educational Reform and the Contradictions of Economic Life, Basic Books, New York.
  15. CARNOY M., 1982, Education, Economy and the State, [in:] M. Apple (ed.), Cultural and Economic Reproduction in Education, Routledge & Kegan Paul, London.
  16. CARNOY M., ELROY R., SISKIN L. (eds.), 2003, The New Accountability: High Schools and High-Stakes Testing, Routledge Falmer, New York–London.
  17. DALE R., 1982, Education and the Capitalist State: Contributions and Contradictions, [in:] M. Apple (ed.), Cultural and Economic Reproduction in Education, Routledge & Kegan Paul, London.
  18. DONALD J., HALL S., 1986, Introduction, [in:] J. Donald, S. Hall (eds.), Politics and Ideology, Open University Press, Milton Keynes.
  19. GINTIS H., 1972, Toward a Political Economy of Education: A Radical Critique of Ivan Illich’s “Deschooling Society”, Harvard Educational Review, Vol. 42, No. 1.
  20. GIROUX H.A., 1981, Ideology, Culture, and the Process of Schooling, Temple University Press, Philadelphia.
  21. GIROUX H.A., 1983, Theory and Resistance in Education: A Pedagogy for the Opposition, Bergin & Garvey, New York.
  22. GIROUX H.A., 1988, Teachers as Intellectuals: Toward a Critical Pedagogy of Learning, Bergin & Garvey, New York–London.
  23. GIROUX H.A., 1989, Schooling as a Form of Cultural Politics: Toward a Pedagogy of and for Difference, [in:] H.A. Giroux, P. McLaren (eds.), Critical Pedagogy, the State, and Cultural Struggle, State University of New York Press, Albany.
  24. GIROUX H.A., 1997, Ideology and Agency in the Process of Schooling, [in:] H.A. Giroux, Pedagogy and the Politics of Hope: Theory, Culture, and Schooling, Westview Press, Oxford.
  25. GIROUX H.A., 2005a, Border Crossings: Cultural Workers and the Politics of Education, second edition, Routledge, New York.
  26. GIROUX H.A., 2005b, Schooling and the Struggle for Public Life: Democracy’s Promise and Education’s Challenge, second edition, Paradigm Publishers, Boulder–London.
  27. GIROUX H.A., 2010, Reprodukcja. Akomodacja i opór, przeł. P. Kwieciński, [w:] H.A. Giroux, L. Witkowski, Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej, Impuls, Kraków.
  28. GRAMSCI A., 1973, Selections from the Prison Notebooks, Lawrence & Wishart, London.
  29. HARGREAVES A., 1982, Resistance and Relative Autonomy Theories: Problems of Distortion and Incoherence in Recent Analyses of Education, British Journal of Sociology of Education, Vol. 3, No. 2.
  30. KRUSZELNICKI W., 2009, Historia myśli pedagogicznej jako historia idei, Kwartalnik Pedagogiczny, nr 1.
  31. KRUSZELNICKI W., KRUSZELNICKI M., 2013, Kwestia kultury w nowoczesności, czyli co widać z Olimpu, a czego nie widać – uwagi do Lecha Witkowskiego, ER(R)GO. Teoria – Literatura – Kultura, nr 1.
  32. KWIECIŃSKI Z., 1995, Mity i funkcje szkoły. U korzeni dominującego paradygmatu edukacyjnego, [w:] Z. Kwieciński, Socjopatologia edukacji, TransHumana, Olecko–Białystok.
  33. KWIECIŃSKI Z., 2002, Nieuniknione? Funkcje alfabetyzacji w dorosłości, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń–Olsztyn.
  34. MCLAREN P., 1989a, On Ideology and Education: Critical Pedagogy and the Cultural Politics of Resistance, [in:] H.A. Giroux, P. McLaren (eds.), Critical Pedagogy, The State, and Cultural Struggle, State University of New York Press, Albany.
  35. MCLAREN P., 1989b, Life in Schools: An Introduction to Critical Pedagogy in the Foundations of Education, fourth edition, Allyn & Bacon, Boston.
  36. MIKIEWICZ P., 2007, Selekcja i segmentacja społeczna jako immanentna funkcja systemu edukacji, [w:] J. Klebaniuk (red.), Fenomen nierówności społecznych, t. 1. Eneteia, Warszawa.
  37. MORROW R.A., TORRES C.A., 1995, Social Theory and Education: A Critique of Theories of Social and Cultural Reproduction, State University of New York Press, Albany.
  38. NIŻNIK J., 1989, Socjologia wiedzy. Zarys historii i problematyki, Książka i Wiedza, Warszawa.
  39. PARSONS T., 1951, The Social System, Free Press, Glencoe.
  40. PARSONS T., 1959, The School Class as a Social System: Some of Its Functions in American Society, Harvard Educational Review, Vol. 29, No. 4.
  41. PIETRASZKO S., 1992, Studia o kulturze, Wydawnictwo UWr., Wrocław.
  42. SEMKÓW J. 2006, Teraźniejszość w dialogu z edukacyjną przeszłością (po 1989 roku), [w:] S. Sztobryn, J. Semków (red.), Edukacja i jej historiografia. W poszukiwaniu płaszczyzny twórczego dialogu, Impuls, Kraków.
  43. SUTTON F.X., HARRIS S.E., KAYSEN C., TOBIN J., 1956, The American Business Creed, Harvard University Press, Cambridge.
  44. SZACKI J., 1991, Dylematy historiografii idei, PWN, Warszawa.
  45. WILLIS P., 1977, Learning to Labour: How Working Class Kids Get Working Class Jobs?, Saxon House, Farnborough.
  46. WILLIS P., 1983, Cultural Production and Theories of Reproduction, [in:] L. Barton, S. Walker (eds.), Race, Class, and Education, Croom-Helm, London.
  47. WITKOWSKI L., 2010, O stanie i problemach recepcji amerykańskiej pedagogiki radykalnej w Polsce, [w:] H.A. Giroux, L. Witkowski, Edukacja i sfera publiczna. Idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej, Impuls, Kraków.