Treść głównego artykułu
Abstrakt
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na zjawisko infrahumanizacji obcych w kontekście ableismu. W rozważaniach odniesiono się do samego pojęcia infrahumanizacji, jaka jest jego istota i czym się charakteryzuje; ableismu, czyli formy dyskryminacji osób niepełnosprawnych, postaw (rozpatrując ich trójwymiarowość) oraz form dyskryminacji zgodnie z zaproponowaną przez Stanisława Kowalika klasyfikacją pięciu form dyskryminacji. Zarówno postawy, jak i poszczególne formy zostały rozpatrzone przez pryzmat infrahumanizacji, pokazując jej ścisły związek oraz zachodzące między tymi zagadnieniami relacje.
Słowa kluczowe
Szczegóły artykułu
Czasopismo wydawane jest w otwartym modelu (ang. open access), co oznacza, że dostęp do pełnych tekstów jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych nieodpłatnie, bez konieczności logowania się na stronie. Osoby korzystające z czasopisma mogą pobierać publikacje, kopiować je, drukować i przeszukiwać, a także zamieszczać na swoich stronach odnośniki (linki) do pełnych tekstów publikacji czasopisma. Mogą korzystać także w inny sposób z tekstów, o ile nie przekraczają zasad licencji, na których są one opublikowane.
Autorzy zgłaszający tekst do opublikowania w czasopiśmie nie zrzekają się autorskich praw majątkowych do swoich tekstów. O ile nie jest określone inaczej opublikowane teksty dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
O ile nie jest określone inaczej prawa do tekstów na stronie posiadają ich autorzy, a teksty są dostępne są licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Referencje
- ALLPORT G.W., 1958, The Nature of Prejudice, Anchor Books, New York.
- ALLPORT G.W., 1979, The Nature of Prejudice, Wesley Publishing Company, Menlo Park, Addison.
- ARONSON E., WILSON T.D., AKERT R.M., 1997, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Zysk i Spółka, Poznań.
- BARAN T., 2011, Pomiar zjawiska infrahumanizacji „obcych” poprzez atrybucję słów typowo ludzkich i typowo zwierzęcych, Psychologia Społeczna, t. 6, 3(18).
- BAUMAN Z., 2000, Ponowoczesność jako źródło cierpień, Wyd. Sic!, Warszawa.
- BENESCH H., 2003, Atlas psychologii, t. II, przeł. A. Grzegorczyk, Prószyński i S-ka, Warszawa.
- BILEWICZ M., 2012, Funkcjonalna dehumanizacja. Studium odczłowieczenia ofiar i grup uciskanych, [w:] M. Drogosz, M. Bilewicz, M. Kofta (red.), Poza stereotypy. Dehumanizacja w postrzeganiu grup społecznych, Wyd. Scholar, Warszawa.
- BREWER M. B., 1999, The psychology of prejudice: Ingroup love or outgroup hate?, Journal of Social Issues, 55.
- CASTANO E., GINER-SOROLLI R., 2006, Not quit human: Infrahumanization as a response to collectiveresponsilitily for intergroup killing, Journal of Personality and Social Psychology, 90.
- CHODKOWSKA M., KAZANOWSKI Z., 2007, Socjopedagogiczne konteksty postaw nauczycieli wobec edukacji integracyjnej, Wyd. UMCS, Lublin.
- CHOUINARD V., 1997, Making Space for Disabling Difference: Challenges Ableist Geographies. Environment and Planning D, Society and Space.
- DONNELLAN C., 2004, Disability Issues, Independence, 91.
- GAJDZICA Z., 2010, O roli sztuki w życiu osób niepełnosprawnych. Kilka uwag z punktu widzenia pedagoga specjalnego, [w:] A. Klinik (red.), Osobliwości zabiegów terapeutycznych w otwartym środowisku społecznym, Wyd. Impuls, Kraków.
- GAJDZICA Z., 2011, Sytuacje trudne w opinii nauczycieli klas integracyjnych, Wyd. Impuls, Kraków.
- GAJDZICA Z., 2013, Uczniowie i studenci z obszaru pogranicza wobec sytuacji osób niepełnosprawnych w środowisku lokalnym – nastawienia i opinie. Raport z badań, Wyd. Arka. Cieszyn–Skoczów.
- GOFFMAN E., 2007, Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, tłum. A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir, Wyd. GWP, Gdańsk.
- KAZANOWSKI Z., 2011, Przemiany pokoleniowe postaw wobec osób upośledzonych umysłowo, Wyd. UMCS, Lublin.
- KOFTA M., 2004, Stereotypy i uprzedzenia a stosunki międzygrupowe. Stare i nowe idee, [w:] M. Kofta (red.), Myślenie stereotypowe i uprzedzenia. Mechanizmy poznawcze i afektywne, Wyd. Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.
- KOFTA M., SŁAWUTA P., 2012, Kolektywne poczucie winy a postawy wobec Żydów i procesy ich (de)humanizacji: rola bliskości kulturowej, [w:] M. Kofta, M. Bilewicz (red.), Wobec obcych. Zagrożenia psychologiczne a stosunki międzygrupowe, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
- KOWALIK S., 1996, Psychospołeczne podstawy rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Wyd. Interart, Warszawa.
- KRAUSE A., 2005, Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych, Wyd. Impuls, Kraków.
- KRAUSE A., ŻYTA A., NOSARZEWSKA S., 2010, Normalizacja środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną, Wyd. Akapit, Toruń.
- LEYENS J.P., DEMOULIN S., VAES J., GAUNT R., PALADINO M.P., 2007, Infra-humanization: TheWall of Group Differences, Social Issues and Policy Review, 1.
- LEYENS, J.P., PALADINO P.M., RODRIGUEZ R.T., VAES J., DEMOULIN S., RODRIGUEZ A.P., GAUNT R., 2000, The emotional side of prejudice: The role of secondary emotions, Personality and Social Psychology Review, 4.
- LINK G., PHELAN J.C., 2001, Conceptualizing stigma, Annual Review of Sociology, 27.
- MARODY M., 1997, Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. Analiza metodologiczna zasad doboru wskaźników w badaniach nad postawami, Wyd. PWN, Warszawa.
- MARTIN J., BENNET M., MURRAY W.S., 2008, A developmental study of the infrahumanisation hypothesis, British Journal of Developmental Psychology, 26.
- MINCZAKIEWICZ E.M., 1996, Postawy nauczycieli i uczniów szkół powszechnych wobec dzieci niepełnosprawnych umysłowo, [w:] G. Dryżałowska, H. Żuraw (red.), Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych, Warszawa.
- NEWCOMBE T., 2013, Unconscious bias against disabled people 'extremely worrying', says ENEI, http://www.hrmagazine.co.uk/hro/news/1140886/unconscious-bias-disabled-people-extremely-worrying-enei#sthash.pLHeOEDw.dpufb, dostęp: 24.07.2014.
- NOWAK A., 2010, Dyskryminacja osób niepełnosprawnych, Polityka Społeczna, 10.
- NOWAK S., 1973, Pojęcie postawy w teoriach i stosowanych badaniach społecznych, [w:] S. Nowak (red.), Teorie postaw, PWN, Warszawa.
- NOWAK S., 2011, Metodologia badań społecznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
- OKOŃ W., 2007, Nowy słownik pedagogiczny, Wyd. Akademickie „Żak”, Warszawa.
- OSTROWSKA A., 1994, Niepełnosprawni w społeczeństwie, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
- PRYSAK D., 2014, Od zredukowanej do poszerzonej rzeczywistości uczniów z głęboką niepełnosprawnością intelektualną – analiza działań edukacyjnych, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, 14.
- REBER A.S., REBER E.S., 2008, Słownik psychologii, Wyd. Scholar. Warszawa.
- SADOWSKA S., 2005, Ku edukacji zorientowanej na zmianę społecznego obrazu osób niepełnosprawnych, Wyd. Akapit, Toruń.
- WINCZOREK P., 2000, Komentarz do konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997, Warszawa.
- ZNANIECKI F., 1971, Nauki o kulturze, PWN, Warszawa.