Pasek boczny artykułu

Pobierz
PDF
Statystyki
Read Counter : 39 Pobierz : 22

Treść głównego artykułu

Abstrakt

Prezentowany artykuł dotyka problemów funkcjonowania w nowoczesnym społeczeństwie grup i osób uznanych za „inne”. Dotyczy to osób zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym. W artykule przedstawiono wewnętrzne i związane z własnymi doświadczeniami uwarunkowania akulturacji w społeczeństwie. Zarówno rozważania teoretyczne, jak i wnioski oparto na koncepcji M. Benetta (1986), która wskazuje kluczowe procesy i definiuje umiejętności konieczne do akulturacji. Materiał badawczy zebrano w ramach realizacji projektu Upowszechnianie Aktywnej Integracji poprzez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie1. Grupa badanych to 481 osób. Właściwa grupa badana (N = 321) była beneficjentami projektu, a 160 osób stanowiło grupę kontrolną. Badano różnice między grupami przed projektem oraz zmian w wyniku przeprowadzonego programu w zakresie wiedzy o sobie i wiedzy społecznej. Rezultaty badań wykazały różnice między grupami oraz efekty treningu w zakresie samooceny, poczuci kontroli oraz oceny znaczenia wydarzeń. Wnioski i rekomendacje wytyczają etapy oddziaływań, które pomogą doprowadzić osoby z grup egzystujących „obok” do „w”. Rezultaty wskazują na konieczność angażowania różnych form oddziaływania, które umożliwią rozwój tożsamości zarówno osoby, jak i grupy oraz takich, które rozwijają umiejętności, które umożliwią funkcjonowanie w grupie większości.

Słowa kluczowe

samoocena akulturacja tożsamość edukacja kształcenie zawodowe

Szczegóły artykułu

Licencja

Czasopismo wydawane jest w otwartym modelu (ang. open access), co oznacza, że dostęp do pełnych tekstów jest otwarty dla wszystkich zainteresowanych nieodpłatnie, bez konieczności logowania się na stronie. Osoby korzystające z czasopisma mogą pobierać publikacje, kopiować je, drukować i przeszukiwać, a także zamieszczać na swoich stronach odnośniki (linki) do pełnych tekstów publikacji czasopisma. Mogą korzystać także w inny sposób z tekstów, o ile nie przekraczają zasad licencji, na których są one opublikowane.

Autorzy zgłaszający tekst do opublikowania w czasopiśmie nie zrzekają się autorskich praw majątkowych do swoich tekstów. O ile nie jest określone inaczej opublikowane teksty dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

 

Licencja Creative Commons

O ile nie jest określone inaczej prawa do tekstów na stronie posiadają ich autorzy, a teksty są dostępne są licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Referencje

  1. ARONSON E., WILSON T.D, AKERT R.M., 1997, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
  2. BAŃKA A., 2005, Otwartość na nowe doświadczenia życiowe : podstawy teoretyczne oraz struktura czynnikowa Skali Otwartości na Karierę Międzynarodową, Instytut Rozwoju Kariery, Warszawa.
  3. BAUMAN Z., 1990, Paradoxes of Assimilation, Transaction Publishers, New Brunswick.
  4. BENNETT M.J., 1986, A developmental approach to training intercultural sensitivity, [in:] J. Martin (ed.), Special Issue on Intercultural Training, International Journal of Intercultural Relations, Vol. 10, No. 2.
  5. BERRY J.W., 1990, Psychology of acculturation, [in:] J.J. Berman (ed.), Nebraska Symposium on Motivation, 1989: Cross-cultural perspectives, Current theory and research in motivation, Vol. 37, University of Nebraska Press, Lincoln, NE, US.
  6. BERZONSKY M.D., 1993, A constructivist view of identity development: People as post-positivist selftheorists, [in:] J. Kroger (ed.), Discussions on ego identity, Erlbaum, Hillsdale, NJ.
  7. BOGARDUS E., 1925, Measuring Social Distance, Journal of Applied Sociology, 9.
  8. BOHM R., 2015, What makes people go to war? “Out- group hate” increases in defensive actions, [in:] B. Krahe (ed.), From Use – Inspired Basic Research to Applied social Psychology, UP FGSP, Potsdam.
  9. BOSKI P., 2009, Kulturowe ramy zachowań społecznych, Wydawnictwo Academica SWPS, Warszawa.
  10. BOSZKIEWICZ H., 1997, Rzetelność i trafność w nieklasycznych modelach testów studium metodologiczne, Wydawnictwo WSP, Bydgoszcz.
  11. BRONFENBRENNER U., 1976, Ekologia rozwoju człowieka – historia i perspektywy, Psychologia Wychowawcza, 5.
  12. BRZEZIŃSKA A., 2000, Społeczna psychologia rozwoju, Scholar, Warszawa.
  13. CIERPKA A., 2004, Narracje rodzinne w procesie kształtowania się tożsamości człowieka, [w:] E. Dryll, A. Cierpka (red), Narracja: Koncepcje i badania psychologiczne, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa.
  14. CONWAY M.A., SINGER J.A., TAGINI A., 2004, The Self and Autobiographical Memory: Correspondence and Coherence, Social Cognition, 22, 5.
  15. CRICK N., ROSE A., 2000, Toward a Gender-balanced approach to the study of social-emotional development. Toward a Feminist Developmental Psychology, Routledge, New York, NY.
  16. CHROMIEC E., 2004, Dziecko wobec obcości kulturowej, GWP, Gdańsk.
  17. CZERWIŃSKA-JASIEWICZ M., 2005, The significance of knowledge and self-knowledge in decision making processes of adolescents and adults, The review of Polish Research. Polish Psychological Bulletin, Vol. 36, No. 3.
  18. DETTINGER S., HART G., 2007, The relationship between self-esteem and indirect aggression in the workplace, Journal of Psychiatry and Psychology, 1.
  19. ERIKSON E.H., 2004, Tożsamość a cykl życia, Zysk i S-ka, Poznań.
  20. FARNICKA M., 2011, Przemiany realizacji zadań rozwojowych ewolucja czy rewolucja?, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
  21. FARNICKA M., 2014, Future perspectives as a condition of positive adaptation of young adults after traumatic experience, Current Issues in Personality Psychology, 2, 3, DOI: 10.5114/cipp.2014.46232.
  22. FURNHAM A., BOCHNER S., 1986, Culture shock: Psychological reactions to unfamiliar environments, Methuen, London.
  23. FÜLÖP M., 2005, The development of social, economical, political identity among adolescents in the post-socialist countries of Europe, [in:] M. Fül.p, Ross (eds.), Growing up in Europe today: Developing identities among dolescents. Stoke-on-Trent. Trentham Books and Sterling, NY, USA.
  24. GANZEN W.A., RONGINSKA T., 1999, Sistemnoe opisanie potrebnostej celoveka, Vestnik Sankt-Peterburgskogo Universiteta, Filosofija, Politologija, Sociologija, Psichologija, Pravo, Mezdunarodnye otnosenija, 6, 4.
  25. GRZEGOŁOWSKA-KLARKOWSKA H., 2001, Samoobrona przez samooszukiwanie się, [w:] M. Kofta i T. Szustrowa, Złudzenia, które pozwalają żyć, PWN, Warszawa.
  26. GRZELAK J., WINIEWSKI M., 2011, Relacje miedzygrupowe. Faworyzacja i dyskryminacja z perspektywy wspolzaleznosci spolecznej, [w:] M. Kofta, M. Bilewicz (red.), Wobec obcych: Zagrożenie psychologiczne a stosunki międzygrupowe, PWN, Warszawa.
  27. GRZYMAŁA-MOSZCZYŃSKA J., 2013, Dystans kulturowy a akulturacjakulturowa, [w:] B. Bosak-Herbst, M. Głogowska-Grajer, M. Kowalski (red.), Antropologiczne inspiracje, Wydawnictwo UW, Warszawa.
  28. HURRELMAN K., 1994, Struktura społeczna a rozwój osobowości, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
  29. JARYMOWICZ M., 2005, Tożsamość społeczna i osobista, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik Akademicki, tom 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  30. JONAK J., 2013, Problemy językowe w II pokoleniu emigrantów, wykład wygłoszony w czasie XXII OKPR, Gdańsk.
  31. KOSIKOVA V., LIBERSKA H., 2014, The Problem of Minorities as a Subject of Intercultural Psychology, [in:] H. Liberska, M. Farnicka (eds.), Child of Many Worlds, Peter Lang GmbH, Frankfurt am Main–Wien.
  32. LIBERSKA H., 2004, Perspektywy temporalne młodzieży. Wybrane uwarunkowania, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
  33. LINDQUIST K., BARRETT L.F., 2008, Constructing emotion: The experience of fear as a conceptual act, Psychological Science, 19.
  34. MASLOW A., 1986, W stronę psychologii istnienia, PAX, Warszawa.
  35. MATSUMOTO D., LUANG L., 2007, Psychologia międzykulturowa, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
  36. MERTON R.K., 2002, Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska, Jerzy Wertenstein-Żuławski, Wyd II, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  37. NIEMCZYŃSKI A., 1988, Procesy rozwojowe człowieka w pełnym cyklu życia indywidualnego, [w:] M. Tyszkowa (red.), Rozwój psychiczny w ciągu życia, PWN, Warszawa.
  38. PAGANI C., 2014, Violence as a complexity, [in:] C. Paganii, M. Farnicka, H. Liberska, J.M. Ramirez (eds.), Conflict and aggression: developmental and social conditions, Difin, Warszawa.
  39. PAGANI C., ROBUSTELLI F., 2010, Young People, multiculturalism amd developmental intervention for the development of empathy, International Social Science Journal, Vol. 200/201.
  40. PALSKA H., 2002, Bieda i dostatek. O nowych stylach życia w Polsce końca lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
  41. PIAGET J., 1981, Równoważenie struktur poznawczych, PWN, Warszawa.
  42. RAUT M., 2010, Narracja i tożsamość. Pytanie o „ja” jako problem etyczny i pedagogiczny, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
  43. RONGIŃSKA T., 2012, Psychologiczne uwarunkowania poczucia sukcesu w pracy, Problemy Profesjologii, nr 2.
  44. ROSENBERG M., 1966, SES, http://www.practest.com.pl/files/SES_arkusz.pdf
  45. STRAŚ-ROMANOWSKA M., 1997, Kulturowe wyznaczniki rozwoju osobowości, [w:] J. Rostowski, T. Rostowska, I. Janicka (red.), Psychospołeczne Aspekty Rozwoju Człowieka, UŁ, Łódź.
  46. TARKOWSKA E., 2000, Styl życia biednych rodzin w przeszłości i w teraźniejszości: charakterystyka badania, [w:] E. Tarkowska (red.), Zrozumieć biednego, Typografika, Warszawa.
  47. TREMPAŁA J., 2000, Modele rozwoju psychicznego czas i zmiana, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz.
  48. TYSZKOWA M., 1988, Rozwój psychiczny jednostki jako proces strukturacji i restrukturacji doświadczenia, [w:] M. Tyszkowa (red.), Rozwój człowieka w ciągu życia, PWN, Warszawa.
  49. WITKOWSKI L., 1995, Ambiwalencja tożsamości z pogranicza kulturowego, [w:] M.M. Orlińska (red.), Edukacja a tożsamość etniczna, UMK, Toruń.
  50. WEBER M., 2002, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, tłum. D. Lachowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
  51. WEIGL B., FORMANOWICZ M., WINIEWSKI H.M., 2011, Związek etykiety Cygan, Rom, Rumun z postrzeganiem grupy etnicznej, [w:] B. Weigl, M. Różycka (red.), Romowie Zycie na pograniczu, Wydawnictwo SWPS, Warszawa.
  52. Ustawa Ministra Pracy I polityki Społecznej z dnia 13 czerwca 2003 r. z późn. zmianami, tekst ujednolicony z 21 kwietnia 2011 r., Dz. U., Warszawa.
  53. ZNANIECKI F., 1991, Rzeczywistość kulturowa, wyd. oryginalne 1919, przeł. J. Wocial, [w:] Pisma filozoficzne, t. II, red. Jerzy Wocial, PWN, Warszawa.